Sep 7, 2011

စာမတတ္သူ ပေပ်ာက္ေရး

ပညာေရႊအိုး လူမခိုး၊
ခ်စ္ဖြယ္ ထိုဆိုရိုး၊
တစ္ျမတ္တစ္ႏုိး မွတ္စရာ၊
ပညာေရႊေခတ္ပါ၊
ပညာဆိုတာ အိုသည္မရိွ၊
လူတိုင္းလူတိုင္းသိ။
ထိုအသိကို အေျခခံ၊
ပညာတတ္ေျမာက္ရန္၊
ပညာတတ္မွန္ ျဖစ္ေစဖို႕၊
စာေတြဖတ္ၾကစို႕။
စာေတြဖတ္ဖို႕ စာသင္ယူ၊
ၾကီးငယ္ ဘယ္မဟူ၊
စာမတတ္သူ ပေပ်ာက္ေရး၊
၀ိုင္း၀န္းကူညီေပး။
                                 ( ေသာင္းကိုကို )
၀ရမ္းဆိုသည္မွာ (What is a warrant?)
                   ေရွးက အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ား၌ ရာဇ၀တ္သားတစ္ေယာက္ကို လိုက္လံဖမ္းဆီးသူတစ္ေယာက္က “ငါ
မင္းကို ဖမ္းဖို႕၀ရမ္းရိွတယ္” ဟုေျပာ၍ ဖမ္းဆီးႏိုင္သည္။ ထိုလိုက္လံဖမ္းဆီးသည့္ ၀ရမ္းသည္ ယေန႕ေခတ္၌
ကိုင္ေဆာင္ထားသူအား အခ်ိဳ႕ေသာ အခြင့္အေရးမ်ားကိုေပးသည့္ ေငြေရးေၾကးေရး၀ရမ္းမ်ားႏွင့္ အတူတူပင္
ျဖစ္သည္။ ေရွးက ထုတ္ေပးသည့္ ၀ရမ္းမ်ိဳးသည္ ရာဇ၀တ္သားတစ္ေယာက္အား ဖမ္းဆီးခြင့္ ခြင့္ျပဳသလို ကမာၻ႕
ေငြေၾကးေစ်းကြက္၌ ရိွသည့္ ၀ရမ္းေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားတို႕သည္ ထို၀ရမ္းကို ကိုင္ေဆာင္ထားသူအား ကုမၸဏီ
တစ္ခု၌ အစုရွယ္ယာမ်ားကို ၀ယ္ယူခြင့္ရိွသည္။
                  အစုရွယ္ယာ၀ယ္ယူခြင့္ ၀ရမ္းမ်ားသည္ ထို၀ရမ္းကို ၀ယ္ယူကိုင္ေဆာင္ထားသူမ်ားအား အခ်ိန္
ကာလတစ္ခုအတြင္း ကုမၸဏီတစ္ခု၏ အစုရွယ္ယာမ်ားကို ေစ်းႏႈန္းတစ္ခု၌ ၀ယ္ယူခြင့္ျပဳသည္။ ဤ၀ရမ္းမ်ား
သည္ သာမန္စေတာ့ေရြးခ်ယ္ခြင့္မ်ားႏွင့္ မတူညီေပ။ ၀ရမ္းမ်ားကို ကုမၸဏီက တိုက္ရိုက္ထုတ္ေ၀ေရာင္းခ်
ျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုသို႕ ထုတ္ေ၀ေရာင္းခ်ရာ၌ ေငြေခ်းစာခ်ဳပ္ထုတ္ေ၀ေရာင္းခ်ျခင္းႏွင့္ တြဲ၍ ေရာင္းခ်ေလ့ရိွ
ၾကသည္။
                  ၀ရမ္းမ်ားကို ေငြေခ်းစာခ်ဳပ္မ်ားႏွင့္တြဲ၍ ထားႏိုင္သည္။ ထိုနည္းအားျဖင့္ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံသူတစ္
ေယာက္အား ေငြေခ်းစာခ်ဳပ္မ်ားကို အတိုးႏႈန္းသက္သက္သာသာျဖင့္ ၀ယ္ယူရန္ မက္လံုးေပးလိုက္ရာေရာက္
သည္။ ဥပမာ ဂ်ပန္ကုမၸဏီမ်ားသည္ ေငြေခ်းစာခ်ဳပ္မ်ားကို ထုတ္ေပးရာ၌ အစုရွယ္ယာ၀ယ္ယူခြင့္မ်ားကို တြဲ
ဖက္၍ ေပးတတ္သည္။ ဤနည္းအားျဖင့္ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံ သူမ်ားအားကုမၸဏီအစုရွယ္ယာမ်ား၀ယ္ယူရန္ အခြင့္
အေရးေပးရာေရာက္သည္။အျခားေရြးခ်ယ္ခြင့္မ်ားကဲ့သို႕ပင္ ၀ရမ္းမ်ားကို အစုရွယ္ယာ ေစ်းႏႈန္းမ်ား လက္ရိွ
ေစ်းႏႈန္းထက္ တက္ေနသည့္အခါမ်ားမွသာ အသံုးျပဳသည္။ အကယ္၍ ေစ်းကြက္ထဲ၌ အစုရွယ္ယာမ်ား၏
ေစ်းႏႈန္းသည္ထိုးတက္သြားျပီး ၀ရမ္းမ်ား၌ သတ္မွတ္ထားသည့္ ေစ်းႏႈန္းထက္တက္သြားသည့္အခါ ၀ရမ္းကို
ကိုင္ေဆာင္ထားသူ အေနျဖင့္ ၀ရမ္းကို အသံုးခ်ကာ အစုရွယ္ယာမ်ား၀ယ္ယူျပီး အျခား ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံသူမ်ား
အား တစ္ဆင့္ျပန္လည္ေရာင္းခ်ျခင္းအားျဖင့္ အက်ိဳးအျမတ္ရိွႏိုင္သည္။ ၀ရမ္းမ်ားသည္ ေငြေခ်းစာခ်ဳပ္မ်ားမွ
ထုတ္ျပီး သီးျခားေရာင္းခ်ႏိုင္သည့္ ကူပြန္(cupons) မ်ားႏွင့္တူသည္။ ၀ရမ္းႏွင့္အတူေရာင္းေသာ ေငြေခ်းစာ
ခ်ဳပ္ မ်ားဟု ေဖာ္ျပေလ့ ရိွသည္။ ၀ရမ္းမပါ၀င္သည့္ ေရာင္းခ်ေသာ ေငြေခ်းစာခ်ဳပ္မ်ားကိုလည္း ၀ရမ္းမပါ
ေသာ ေငြေခ်းစာခ်ဳပ္ ဟု ေသေသခ်ာခ်ာ တိတိ က်က် ေဖာ္ျပေလ့ရိွသည္။
                 ၀ရမ္းႏွင့္အလားတူေသာ အျခားနည္းတစ္ခုမွာ ကုမၸဏီကရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံသူမ်ားအား ၎တို႕ ၀ယ္
ယူထားသည့္ ေငြေခ်းစာခ်ဳပ္အခ်ိဳ႕ကို ကုမၸဏီ၏ စေတာ့ရွယ္ယာအျဖစ္ အသြင္ေျပာင္းလဲျခင္းျဖစ္သည္။ အစု
ရွယ္ယာ ၀ရမ္းတစ္ခုက ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံသူတစ္ေယာက္ကို မိမိကိုယ္ပိုင္ေငြျဖင့္ စေတာ့ရွယ္ယာမ်ား ၀ယ္ယူခြင့္
ျပဳသကဲ့သို႕ပင္ အစုရွယ္ယာအျဖစ္ ေျပာင္းလဲႏိုင္ေသာ ေငြေခ်းစာခ်ဳပ္တစ္ခုက ထိုေငြေခ်းစာခ်ဳပ္ကို ေစ်းႏႈန္း
တစ္ခု၌ အခ်ိန္ကာလတစ္ခုအတြင္း ကုမၸဏီ၏ အစုရွယ္ယာမည္မွ်အျဖစ္ ေျပာင္းလဲႏိုင္မည္ဟု ခြင့္ျပဳထား
သည္။
                ၀ရမ္းမ်ားႏွင့္ အစုရွယ္ယာအျဖစ္ ေျပာင္းလဲႏိုင္ေသာ ေငြေခ်းစာခ်ဳပ္မ်ားကို ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံသူမ်ား
အား အနာဂတ္ကာလ၌ တစ္စံုတစ္ရာ အက်ိဳးရိွေစရန္ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ ေဆာင္ရြက္လ်က္ရိွၾကသည္။ ကုမၸဏီ၏ အစုရွယ္ယာမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ အက်ိဳးအျမတ္ရိွေစရန္ ရည္ရြယ္တတ္ၾကသည္။ ဤနည္းအားျဖင့္
ကုမၸဏီက ထုတ္ေ၀သည့္ ေငြေခ်းစာခ်ဳပ္မ်ားသည္ ေလာေလာဆယ္၌ အတိုးႏႈန္းနိမ့္ေနသည့္တိုင္ အနာဂတ္
ကာလတြင္ အက်ိဳးတစ္စံုတစ္ရာ ရိွေနသည္ဟူေသာ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ျဖင့္ လက္ခံေစရန္ ေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖစ္
သည္။ သို႕ျဖစ္၍ အစုရွယ္ယာမ်ား လံုး၀မရိွသည့္ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံသို႕မဟုတ္ ႏိုင္ငံတကာ အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုအ
ေနျဖင့္ ၀ရမ္းကိုလည္းေကာင္း မည္သည့္အခါမွ် ထုတ္ေ၀ႏိုင္ မည္မဟုတ္ေပ။
                ႏိုင္ငံတကာ ေစ်းကြက္ထဲ၌ ၀ရမ္းမ်ားကို ေငြေၾကးအမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ ေရာင္း၀ယ္ၾကရာ အထူးသျဖင့္
ဆြစ္-ဖရန္႕၊ အေမရိကန္ေဒၚလာ၊ ဂ်ပန္ယန္းေငြတို႕ျဖင့္ အေရာင္းအ၀ယ္မ်ားၾကသည္။ ဥပမာ နယူးေယာက္
စေတာ့ဒိုင္၌ အေရာင္းအ၀ယ္လုပ္ၾကေသာ ၀ရမ္းမ်ားသည္ ကုမၸဏီမ်ား ေပါင္းစည္းရန္အတြက္ ေငြေၾကးလို
အပ္ေနေသာ ထုတ္ေ၀သည့္ ၀ရမ္းမ်ားျဖစ္သည္။ ထိုအစုရွယ္ယာ၀ရမ္းမ်ားကို ၀ယ္ယူသည့္ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံသူ
မ်ားအေနျဖင့္ အနာဂတ္ကာလ အခ်ိန္တစ္ခု၌ အက်ိဳးအျမတ္မ်ား ရရိွလာသည့္အခါ ေပါင္းစည္းထားသည့္
ကုမၸဏီ၏ အစုရွယ္ယာမ်ား ၀ယ္ယူခြင့္ကို ရရိွသည္။
                ၀ရမ္းတစ္ခု၏ အမွန္တကယ္တန္ဖိုးသည္ အခ်ိန္ကာလႏွင့္ သက္ဆိုင္သည္။ အကယ္၍ ကုမၸဏီ
တစ္ခုက ၎၏ အစုရွယ္သာမ်ားကို ၀ယ္ယူေစရန္အတြက္ ၀ရမ္းမ်ားထုတ္ေရာင္းခ်လွ်င္ အစုရွယ္ယာ ေစ်း
ႏႈန္းမ်ားတက္လာကာ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံသူမ်ားအား အခြင့္အလန္းမ်ား ဖြင့္ေပးထားရာေရာက္သည္။