အသိတစ္လံုးအျမတ္ဆံုး၊ တစ္လံုးသိ အက်ိဳးရိွ၏ (၁)

ျမန္မာ့သမိုင္းပုံျပင္

အိမ္တြင္း မင္းမဟာဂီရိ

               သာသနာ သကၠရာဇ္ ၈၈၈ ခုႏွစ္တြင္၊ ပုဂံျပည္၌ ေသလည္ေၾကာင္ မင္းၾကီး စိုးစံလ်က္ရိွ၏။ ထိုအခ်ိန္က တေကာင္းျမိဳ႕ေဟာင္း၌၊ ပန္းဘဲဆရာ ေမာင္တင့္ေတာ္၏သား ေမာင္တင့္တယ္သည္ ခြန္အားဗလ ၾကီးမား၍အလြန္သန္စြမ္း၏။ အသက္ ဆယ့္ေျခာက္ႏွစ္သားအရြယ္ေရာက္ေသာအခါ ဆင္ကို ခ်ီမ၍ အစြယ္ကိုခ်ိဳးပစ္ႏိုင္၏။
               ထိုအေၾကာင္းကို တေကာင္းမင္းၾကီး ၾကားေလလွ်င္ မိမိ၏ထီးနန္းကို လုယူမည္ စိုးရိမ္ေသာ ေၾကာင့္ဖမ္း၍သတ္ေလဟု အမိန္႕ထုတ္ေလ၏။  ေသေဘးကို ေၾကာက္ရြံ႕ေသာ ေမာင္တင့္တယ္မွာကား ေတာတခုသို႕ထြက္ေျပး၍ ပုန္းေရွာင္ေနရ၏။
                မင္းၾကီးလည္း ေမာင္တင့္တယ္ကို ဖမ္း၍မမိသမွ် စိတ္မေအးရေသးသျဖင့္ ပရိယာယ္ ဥာဏ္
ဆင္၍ ေမာင္တင့္တယ္၏ ႏွမ ေစာမယ္ယာေခၚ လွျမတ္စြာကို မိဖုရားေျမာက္လိုက္ေလ၏။ ထိုသို႕မိဖုရား
ေျမာက္ျပီးမွ၊ သင္၏ေမာင္သည္ ခြန္အားဗလၾကီးမားေသာေၾကာင့္ ငါျမိဳ႕၀န္ခန္႕ေတာ္မူလိုသည္။ အျမန္ဆင့္
ေခၚေလဟု အမိန္႕ေပးေတာ္မူသည္။
                မင္းၾကီး၏မိန္႕ဆိုခ်က္ကို ေစာျမတ္စြာက ယံုၾကည္သျဖင့္ ေမာင္ျဖစ္သူ ေမာင္တင့္တယ္ကို
အျမန္ လာေရာက္ရန္ မိန္႕မွာလိုက္သည္။
                ေမာင္တင့္တယ္သည္ မင္းၾကီးက လည္ဆယ္ေခၚယူသည္ကို အကယ္ပင္ထင္မွတ္ယံုၾကည္
သျဖင့္ တေကာင္းျမိဳ႕သို႕ ျပန္လာေလသည္။ သို႕ေသာ္ မင္းၾကီးက သူ႕ကိုျမိဳ႕၀န္ခန္႕မည့္အစား ခ်က္ျခင္း
ဖမ္းဆီးေစ၍။ စကားပင္တြင္ခ်ည္ေႏွာင္ျပီးလွ်င္ ဖိုက်င္ထိုးသတ္၍ အမိန္႕ခ်မွတ္ေတာ္မူထိုက္သည္။ ထိုအ
ေၾကာင္းကို ႏွမေတာ္ လွျမတ္စြာၾကားသိေလေသာ္၊ အျမန္ ေျပးလာ၍ မီးပံုတြင္းသို႕ ခုန္ခ်လိုက္ေလသည္။
                ထိုေမာင္ႏွမ ကြယ္လြန္ျပီးေနာက္ နတ္ျဖစ္၍ စကားပင္တြင္ေနၾက၏။ စကားပင္၌ လူ-သူ-
ကၽြဲ-ႏြား ခ်ည္ မိလွ်င္ေသသည္သာမ်ားေလ၏။ ထိုအေၾကာင္းကို မင္းၾကီးၾကားသိေလေသာ္၊ စကားပင္ကို
တူး၍ ဧရာ၀တီျမစ္ထဲသို႕ ေျမွာခ်လိုက္ေလသည္။
                 ပုဂံသို႕ေရာက္ေသာအခါ စကားပင္ကို ေသလည္ေၾကာင္မင္းၾကီးက ဆယ္ယူ၍ နတ္ေမာင္
ႏွမရုပ္ ထုလုပ္ျပီးလွ်င္ ပုပၸါးေတာင္မွာ ထားေလ၏။ ထိုနတ္ေမာင္ႏွမကို အိမ္တြင္းမင္းမဟာဂီရိဟု ယခုထက္
တိုင္ ေခၚေ၀ၚလ်က္ရိွၾကေလသည္။
                  ထိုအိမ္တြင္း မင္းမဟာဂီရိနတ္သည္ ပုဂံျပည္တြင္ စိုးစံခဲ့ေသာ ရွင္ဘုရင္မ်ားႏွင့္ လူကဲ့သို႕ပင္
ရင္းႏွီးစြာ ဆက္ဆံခဲ့၏။ ပုဂံျပည္မွ ရွင္ဘုရင္မ်ားကလည္း ထိုနတ္ေမာင္ႏွမကို အေလးဂရုျပဳျပီးလွ်င္။ ႏွစ္စဥ္
နတ္ေတာ္လ၌ ၾကီးက်ယ္ခမ္းနားစြာ နတ္ကႏၷားပြဲေပး၍ က်င္းပခဲ့ၾကသည္။
( တိုင္းျပည္အုပ္စိုးသူသည္ သူရဲေကာင္းမ်ားကို မညွဥ္းဆဲ သင့္ေပ။ ) 
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------



အသားမင္းသား

                ယခုပဲခူးဟု ေခၚေသာ ဟံသာ၀တီေနရာသည္ အလြန္ေရွးက်ေသာ အခါကာလက ပင္လယ္ေရ
ျပင္ ၀န္းရံလ်င္ရိွခဲ့သည္။ ေနာက္မ်ားမၾကာမီတြင္ ကၽြန္းငယ္ကေလး တစ္ကၽြန္းေပၚလာေလသည္။ ထိုကၽြန္း
ငယ္မွာ အလြန္ေသးငယ္၍ ဟသၤာဖိုမ နွစ္ေကာင္ မနားေလာက္ေသာေၾကာင့္။ ဟသၤာဖို၏ ေက်ာထက္တြင္
ဟသၤာမကနားရ၏။ ဤသို႕ ဟသၤာဖိုမနားေသာ ကၽြန္းအရပ္ျဖစ္၍ ဟံသာ၀တီဟုတြင္ေလသည္။
                ဤေနရာသည္ မြန္တို႕၏ နယ္ေျမတြင္း ျဖစ္ေသာ္လည္း အိႏိၵယ တိုင္းသားကုလားမ်ားေရာက္
လာ၍ ထိုကၽြန္းကိုပိုင္ဆိုင္လိုေသာေၾကာင့္ သံတိုင္ကို စိုက္မွတ္ထားလိုက္ေလသည္။
                ထိုဟသၤာဖိုမကား ျမတ္စြာဘုရားဗ်ာဒိတ္ထားျခင္းခံရေသာ သတၱ၀ါမ်ားျဖစ္ၾကသည္။ ျမတ္စြာ
ဘုရား သက္ေတာ္ထင္ရွား ရိွစဥ္အခါက အရွင္အာနႏၵာႏွင့္ ေဒသစာရီၾကြခ်ီေတာ္မူလာစဥ္ ထိုအရပ္သို႕
ေရာက္ေသာအခါ ဟသၤာဖိုမက ျမတ္စြာဘုရားကို ရိွခိုးပူေဇာ္သျဖင့္။ ဤသို႕ ဗ်ာဒိတ္ထားေတာ္မူခဲ့သည္။
                 ဤဟသၤာဖိုမ တို႕သည္ ငါ့အားပူေဇာ္ရေသာ အက်ိဳးအားေၾကာင့္။ ဤအရပ္ေဒသတြင္ ဘုန္း
တန္ခိုးၾကီးေသာမင္းျဖစ္လိမ့္မည္။ ဤေနရာသည္လည္း အလြန္စည္ကားေသာ မင္းေနျပည္ေတာ္ျဖစ္လိမ့္
မည္။
                 ျမတ္စြာဘုရား ဗ်ာဒိတ္ေတာ္အတိုင္းပင္ ထိုေနရာသည္ ဟံသာ၀တီမင္းေနျပည္ေတာ္ျဖစ္၍
ယခုထက္တိုင္ ပဲခူးျမိဳ႕ဟု ထင္ရွားေနေပသည္။
                 သထံုဘုရင္၏ သားေတာ္မ်ားျဖစ္ေသာ သမလႏွင့္၀ိမလ ညီေနာင္ႏွစ္ပါးတို႕သည္ အသက္
၁၇ ႏွစ္ခန္႕၌ ျမိဳ႕နန္းအသစ္ တည္ေထာင္ရန္ လွည့္လည္ရွာေဖြၾကေသာအခါ ထို ဟံသာ၀တီကၽြန္းကိုေတြ႕
ေလ၏။ သို႕ေသာ္သံတိုင္ စိုက္ထား ေသာ ကုလားတို႕က သူတို႕ သံတိုင္စိုက္ထားသည္မွာ အႏွစ္ ၉၀ ခန္႕
ရိွျပီျဖစ္သျဖင့္။ ၎သို႕သာ ထိုကၽြန္းကို ပိုင္ဆိုင္ထိုက္သည္ဟု ကာကြယ္ ေျပာဆိုေလ၏။ မြန္မင္းသားတို႕
ကလည္း၊ ဤေနရာသည္ မြန္တို႕နယ္ေျမျဖစ္သျဖင့္ ငါတို႕သာ ပိုင္ဆိုင္ထိုက္သည္ဟု အေၾကာင္းျပ ေျပာဆို
ျပန္၏။ ေနာက္ဆံုးတြင္ မြန္မင္းသားတို႕က ဥာဏ္ကူ၍ ကုလားမ်ားမသိေအာင္ သံတိုင္ေအာက္က သံ
ေကာက္ ကိုးစင္းကို ျမွဳပ္ထားလိုက္ ျပီးလွ်င္။ မိမိတို႕က အလ်င္ ဦးေၾကာင္းကို အခိုင္အမာ ေျပာဆိုၾကေလ၏။
                   ထုိသို႕ ေျပာသည္ကို ကုလားတို႕က ယံုၾကည္၍ တူးၾကည့္ၾကရာ ေျပာသည့္အတိုင္း သံ
ေကာက္ ကိုးစင္းကိုေတြ႕ရိွၾကေသာေၾကာင့္ မြန္မင္းသားတို႕က ကၽြန္းကိုရရိွေလ၏။ ထိုအခါ ျမိဳ႕နန္း အသစ္
တည္၍ ေနာင္ေတာ္ သမလမင္းက မင္းျပဳ၏။ ညီေတာ္ ၀ိမလကို အိမ္ေရွ႕စံ ေပးထား၏။
                    သမလ မင္းသည္ ဖရံုစိုက္ပ်ိဳး စားေသာသူမ်ား၏ သမီးျဖစ္ေသာ မယ္ကပီေထာ္ ဆိုသူကို
မိဖုရားေျမာက္၏။ မယ္ကပီေထာ္သည အလြန္လွပေသာ ရုပ္ဆင္းအဂၤါႏွင့္ျပည့္စံု၏။ ထိုမယ္ကပီေထာ္မွ
သားေတာ္တပါးဖြားျမင္၍ ၅ လ-၆ လခန္႕ၾကာေသာ္ သမလမင္းနတ္ရြာစံ၍ညီေတာ္၀ိမလမင္းနန္းတက္၏။
၀ိမလမင္းသည္ မရီးေတာ္ကိုပင္ မိဖုရားေျမာက္ျပန္၏။ သားေတာ္ကေလးကိုကား၊ ရန္သူျဖစ္မည္ စိုး၍ နယ္
စြန္ နယ္ဖ်ားသို႕သြား၍ စြန္႕ပစ္ရမည္ဟု မိန္႕ေလ၏။ ထိုအတိုင္း ေပါင္းေလာင္းျမစ္ အေရွ႕ဘက္ရိွ ကြန္
အသားရြာ တလိုင္း ကရင္လူမ်ိဳး မုဆိုးမ မိနန္းကလိုင္း၏ ကၽြဲျခံ၀၌ ညအခါ ကေလးကိုစြန္႕ပစ္ခဲ့ေလ၏။
                     နံနက္ေစာေစာ ကၽြဲတို႕ကို လႊတ္ခ်ိန္တြင္ ကၽြဲမၾကီးတစ္ေကာင္သည္ အလ်င္ထြက္၍ ျခံ၀ရိွ
ကေလးကိုခြ၍ ရပ္ေန၏။ ထိုအခ်င္းအရာကို ကၽြဲရွင္ မိနန္းကလိုင္းကေတြ႕ရိွ၍ သားအမွတ္ျဖင့္ေမြးစားထား
၏။ ဤသူငယ္ၾကီးျပင္းလာေသာအခါ ကၽြဲ၊ႏြားမ်ားကို ထိမ္းေက်ာင္းရ၏။ ကၽြဲတို႕ကို ယုယညွာတာသျဖင့္ ကၽြဲ
တို႕ကလည္း ခင္မင္ယဥ္ပါးေလသည္။ ထုိသူငယ္သည္ ကၽြဲ၊ႏြားမ်ားကိုထိမ္းေက်ာင္းေနရင္း ၾကမ္းၾကမ္းတမ္း
တမ္း ခုန္ေပါက္ ကစားေနရ ေသာေၾကာင့္ အလြန္သန္စြမ္းေလသည္။
                    ၀ိမလမင္းနန္းစံ ၈ ႏွစ္တြင္ အိႏိၵယမွ ကုလားတို႕အား အရပ္ ၇  ေတာင္ျမင့္ေသာ လန္ဘား
ဆိုသူ ကုလားၾကီးက ဗိုလ္ျပဳလ်က္ သေဘၤာ ၇ စင္းျဖင့္ လာေရာက္ၾက ျပန္၏။ ထိုကုလားရန္ကို ျဖိဳဖ်က္ရန္
လူစြမ္းေကာင္းကို လိုက္လံရွာေဖြရာ၊ မြန္မင္းသားကြန္အသားကို ေတြ႕ရိွသျဖင့္ နန္းေတာ္သို႕ ေခၚေဆာင္
လာေလ၏။
                    ကြန္အသားႏွင့္ ကုလားၾကီး လန္ဘားတို႕ နွစ္ေယာက္ခ်င္း တိုက္ၾကေစဟု သေဘာတူသ
ျဖင့္ ကုလာၾကီးက သံခ်ပ္အကၤ်ီ၀တ္လ်က္။ ငွက္ေပ်ာရြက္ခန္႕ရိွ ဓါးၾကီးကိုထမ္းလာ၏။ မင္းသားကလည္း
ငွက္ေပ်ာရြက္ခန္႕ရိွ လွံႏွစ္စင္းကို စြဲ၍ ထြက္လာ၏။
                     နွစ္ေယာက္ ရင္ဆိုင္မိ၍ တိုက္အံ့ဆဲဆဲတြင္ မင္းသားက ဥာဏ္ကူ၍ “ ငါတို႕ နွစ္ေယာက္
ခ်င္းတိုက္ၾကမည္ဟု ဂတိထားပါလ်က္ အဘယ္ေၾကာင့္ ေနာက္လိုက္ အကူအညီေခၚခဲ့သနည္း ” ဟုဆိုလိုက္
၏။ ကုလားၾကီးက အကယ္ပင္ထင္မွတ္၍ “ ငါ့မွာအေဖာ္မပါ ပါတကား ” ဟုဆိုကာေနာက္သို႕ လွည့္ၾကည့္
လုိက္၏။ ထိုသို႕ ၾကည့္ေသာ ခဏ၌ မြန္မင္းသားက ကုလားၾကီး၏ လည္မ်ိဳကို လွံျဖင့္ထိုးလိုက္ရာ ကုလား
ၾကီးက်ေလ၏။
                     ၀ိမလမင္းသည္ ကုလားၾကီး က်ဆံုးသည္ကို အားရေတာ္မူသျဖင့္ တူေတာ္အား အိမ္ေရွ႕စံ
ေပး၏။ ၀ိမလမင္း နတ္ရြာစံေသာ္ အသားမင္းသား နန္းတက္၍ နန္းစံအႏွစ္ ၂၀ မွ်မင္းျပဳျပီး နတ္ရြာစံ၏။
( အသားမင္းသားကဲ့သို႕ လူမ်ိဳးျခား၏ ေဘးရန္မွ ကာကြယ္ေပးႏိုင္ေသာ သူရဲေကာင္းမ်ားေပၚထြက္ပါေစ။ )

ဗုဒၶဘာသာ၀င္တိုင္းသိေစခ်င္

အိမ္ေထာင္ ၄ မ်ိဳး

အခါတစ္ပါး၌ ျမတ္စြာဘုရားသည္ မဓုရၿမိဳ႕ ႏွင့္ ေ၀ရဥၨာျပည္ အၾကား၀ယ္ ခရီးရွည္ ၾကြသြားခိုက္ လမ္းခရီးတြင္ ေတြ႕ရေသာ ခရီးသည္ သၾကြယ္ဇနီးေမာင္ႏွံအား အိမ္ေထာင္ေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ အတူေန အိမ္ေထာင္သည္ အမ်ိဳးအစား ေလးမ်ိဳး ရွိေၾကာင္း ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့သည္
•    လင္မယား ႏွစ္ဦးစလံုး ယုတ္မာေသာ စိတ္သေဘာ အမူအက်င့္ တူညီစြာ ရွိေနၾကလွ်င္ သူေသခ်င္း အတူတူ ေနျခင္း ဟူ၍ လည္းေကာင္း။
•    လင္က စိတ္သေဘာထား ဆုိးသြမ္း ယုတ္မာ၍ မယားက စင္ၾကယ္မြန္ျမတ္ ေသာ သူေတာ္ေကာင္းစိတ္ ရွိေနလွ်င္ နတ္သမီး မယားသည္ သူေသလင္ႏွင့္ အတူ ေပါင္းသင္းေနျခင္း ဟူ၍ လည္းေကာင္း။
•    လင္သည္ ျမင့္ျမတ္စင္ၾကယ္ေသာ စိတ္ထားအမူအက်င့္ ရွိသည့္ သူေတာ္ေကာင္း ျဖစ္ေနၿပီး မယားက အက်င့္ စာရိတၱ သေဘာထား၊ အမူအရာ ယုတ္မာေနလွ်င္ နတ္သားလင္သည္ သူေသမယားႏွင့္ အတူ ေပါင္းသင္းေနျခင္း ဟူ၍လည္းေကာင္း။
•    လင္မယား ႏွစ္ဦးစလံုး သူေတာ္ေကာင္း ေတြျဖစ္ေနလွ်င္ အက်ိဳးစီးပြား မ်ားျပားကုန္သည္။ စိတ္ခ်မ္းသာ၊ ကုိယ္ခ်မ္းသာ ေနထုိင္ရသည္။ ထုိသူတုိ႔အား မနာလုိ ၀န္တိုသူမ်ား အဖုိ႔ စိတ္ဆင္းရဲျခင္း ျဖစ္ေစသည္ ဟူ၍ လည္းေကာင္း ေဟာၾကားခဲ့သည္။

( ပထမသံ၀ါသသုတ္၊ ဒုတိယသံ၀ါသသုတ္ ေဒသနာေတာ္ )



သမုဒၵရာႀကီး (၆) စင္း

ဤေလာက၌ သမုဒၵရာ၊ သမုဒၵရာဟု ေျပာဆုိေလ့ ရွိၾကသည္။ ဤသုိ႔ ေျပာဆုိအပ္ေသာ အရာသည္ ျမတ္စြာဘုရား၏ အဆံုးအမ၌ သမုဒၵရာ မဟုတ္ေပ။ ႀကီးက်ယ္ မ်ားျပားေသာ ေရအစ ေရအျပင္ သာလွ်င္ ျဖစ္သည္။ သမုဒၵရာ ဟူသည္မွာ မ်က္စိ သမုဒၵရာစစ္စစ္အားျဖင့္ သတၱာ၀ါတုိ႔၏ မ်က္စိသည္ သမုဒၵရာမည္ပါသည္ ထုိမ်က္စိသမုဒၵရာ၌ အဆင္း႐ူပါ႐ံု တည္းဟူေသာ အဟုန္အရွိန္သည္ ရွိသည္။ အၾကင္သူသည္ ထုိးအဆင္း တည္းဟူေသာ အဟုန္အရွိန္ကုိ သည္းခံႏုိင္ျငားအံ့၊ ထုိသူသည္ မ်က္စိသမုဒၵရာကုိ ကူးေျမာက္ၿပီးသူ ျဖစ္သည္။ လႈိင္းေဘး၊ ၀ဲကယက္ေဘး၊ ေရသတၱ၀ါႀကီးမ်ား၏ ေဘးတုိ႔ကုိ ေက်ာ္လြန္ၿပီး သူျဖစ္သည္။ ကမ္းတစ္ဖက္သုိ႔ ေရာက္ရွိၿပီးသူ ရဟႏၱာ ျဖစ္သည္။

နား သမုဒၵရာ
•    သတၱ၀ါတုိ႔၏ နားသည္ သမုဒၵရာ မည္ေပသည္။ ထုိ နားသမုဒၵရာ၌ အသံသဒၵါ႐ံု တည္းဟေသာ အဟုန္အရွိန္ ရွိသည္။ အၾကင္သူသည္ ထုိ အသံတည္းဟူေသာ အဟုန္အရွိန္ကုိ သည္းခံႏုိင္ျငားအံ့၊ ထုိသူသည္ နားသမုဒၵရာ ကုိ ကူးေျမာက္ၿပီးသူ ျဖစ္ေပသည္။ လႈိင္းေဘး၊ ၀ဲကယက္ေဘး၊ ေရသတၱ၀ါႀကီးမ်ား၏ ေဘးတုိ႔ကုိ ေက်ာ္လြန္ၿပီး သူျဖစ္သည္။ ကမ္းတစ္ဖက္သုိ႔ ေရာက္ရွိၿပီးသူ ရဟႏၱာ ျဖစ္သည္။

ႏွာေခါင္း သမုဒၵရာ
•    သတၱ၀ါတုိ႔၏ ႏွာေခါင္းသည္ သမုဒၵရာမည္ ေပသည္။ ထုိႏွာေခါင္း သမုဒၵရာ၌ အနံ႔ ဂႏၶာ႐ံုတည္း ဟူေသာ အဟုန္အရွိန္ ရွိသည္။ အၾကင္သူသည္ ထုိ အန႔ံတည္းဟူေသာ အဟုန္အရွိန္ကုိ သည္းခံႏုိင္ျငားအံ့၊ ထုိသူသည္ ႏွာေခါင္းသမုဒၵရာ ကုိ ကူးေျမာက္ၿပီးသူ ျဖစ္ေပသည္။ လႈိင္းေဘး၊ ၀ဲကယက္ေဘး၊ ေရသတၱ၀ါႀကီးမ်ား၏ ေဘးတုိ႔ကုိ ေက်ာ္လြန္ၿပီး သူျဖစ္သည္။ ကမ္းတစ္ဖက္သုိ႔ ေရာက္ရွိၿပီးသူ ရဟႏၱာ ျဖစ္သည္။

လွ်ာ သမုဒၵရာ
•    သတၱ၀ါတုိ႔၏ လွ်ာသည္ သမုဒၵရာမည္ ေပသည္။ ထုိလွ်ာ သမုဒၵရာ၌ အရသာ ရသာ႐ံုတည္း ဟူေသာ အဟုန္အရွိန္ ရွိသည္။ အၾကင္သူသည္ ထုိ အရသာတည္းဟူေသာ အဟုန္အရွိန္ကုိ သည္းခံႏုိင္ျငားအံ့၊ ထုိသူသည္ လွ်ာသမုဒၵရာ ကုိ ကူးေျမာက္ၿပီးသူ ျဖစ္ေပသည္။ လႈိင္းေဘး၊ ၀ဲကယက္ေဘး၊ ေရသတၱ၀ါႀကီးမ်ား၏ ေဘးတုိ႔ကုိ ေက်ာ္လြန္ၿပီး သူျဖစ္သည္။ ကမ္းတစ္ဖက္သုိ႔ ေရာက္ရွိၿပီးသူ ရဟႏၱာ ျဖစ္သည္။

ကာယ သမုဒၵရာ
•    သတၱ၀ါတုိ႔၏ ကုိယ္ခႏၶာသည္ သမုဒၵရာမည္ ေပသည္။ ထုိကုိယ္ သမုဒၵရာ၌ အေတြ႕အထိ ေဖာ႒ဗၺ႐ံုတည္း ဟူေသာ အဟုန္အရွိန္ ရွိသည္။ အၾကင္သူသည္ ထုိ အေတြ႕အထိ တည္းဟူေသာ အဟုန္အရွိန္ကုိ သည္းခံႏုိင္ျငားအံ့၊ ထုိသူသည္ ကုိယ္သမုဒၵရာ ကုိ ကူးေျမာက္ၿပီးသူ ျဖစ္ေပသည္။ လႈိင္းေဘး၊ ၀ဲကယက္ေဘး၊ ေရသတၱ၀ါႀကီးမ်ား၏ ေဘးတုိ႔ကုိ ေက်ာ္လြန္ၿပီး သူျဖစ္သည္။ ကမ္းတစ္ဖက္သုိ႔ ေရာက္ရွိၿပီးသူ ရဟႏၱာ ျဖစ္သည္။

စိတ္ သမုဒၵရာ
•    သတၱ၀ါတုိ႔၏ စိတ္သည္ သမုဒၵရာမည္ ေပသည္။ ထုိ စိတ္သမုဒၵရာ၌ သေဘာတရား ဓမၼာ႐ံုတည္း ဟူေသာ အဟုန္အရွိန္ ရွိသည္။ အၾကင္သူသည္ ထုိ သေဘာတရား တည္းဟူေသာ အဟုန္အရွိန္ကုိ သည္းခံႏုိင္ျငားအံ့၊ ထုိသူသည္ စိတ္သမုဒၵရာ ကုိ ကူးေျမာက္ၿပီးသူ ျဖစ္ေပသည္။ လႈိင္းေဘး၊ ၀ဲကယက္ေဘး၊ ေရသတၱ၀ါႀကီးမ်ား၏ ေဘးတုိ႔ကုိ ေက်ာ္လြန္ၿပီး သူျဖစ္သည္။ ကမ္းတစ္ဖက္သုိ႔ ေရာက္ရွိၿပီးသူ ရဟႏၱာ ျဖစ္သည္။

(သဠာယတန၀ဂၢ၊ သဠာယတနသံယုတ္၊ သမုဒၵ၀ဂ္၊ သမုဒၵသုတ္္္ )


အရိယာမဂ္

ေဘးရန္ကင္း၍ ေကာင္းက်ိဳးခ်မ္းသာ ျဖစ္ေစတတ္ေသာ လမ္းေကာင္း ကုိေခၚဆုိပါသည္။

အရိယာမဂ္ ဆုိသည္မွာ
•    မွန္ကန္ေသာ ဥာဏ္အေျမာ္အျမင္
•    မွန္ကန္ေသာ အႀကံအစည္
•    မွန္ကန္ေသာ ေျပာဆုိမႈ
•    မွန္ကန္ေသာ ျပဳလုပ္မႈ
•    မွန္ကန္ေသာ အသက္ေမြးမႈ
•    မွန္ကန္ေသာ အားထုတ္ျခင္း လံု႔လ
•    မွန္ကန္ေသာ ေအာက္ေမ့ျခင္း
•    မွန္ကန္ေသာ တည္ၾကည္ျခင္း
တုိ႔ျဖစ္သည္။

(မူလပဏၰာသပါဠိေတာ္၊ သီဟနာဒ၀ဂ္၊ ၀ိတကၠသ႑ာနသုတ္ )


မိစၦာမဂ္

ေဘးရန္ထူေျပာ၍ ပင္ပန္းဆင္းရဲျခင္း ႀကီးစြာ ျဖစ္ေစတတ္ေသာ လမ္းဆုိး ကုိေခၚဆုိပါသည္။

မိစၦာမဂ္ ဆုိသည္မွာ
•    မွားေသာ အျမင္
•    မွားေသာ အႀကံအစည္
•    မွားေသာ စကား
•    မွားေသာ ျပဳလုပ္မႈ
•    မွားေသာ အသက္ေမြးမႈ
•    မွားေသာ အားထုတ္ျခင္း လံု႔လ
•    မွားေသာ ေအာက္ေမ့ျခင္း
•    မွားေသာ တည္ၾကည္ျခင္း
တုိ႔ျဖစ္သည္။

(မူလပဏၰာသပါဠိေတာ္၊ သီဟနာဒ၀ဂ္၊ ၀ိတကၠသ႑ာနသုတ္ )


သိၾကားသာသနာဆုိသည္မွာ

သိၾကား သာသနာ ဟူေသာစကားမွာ သိၾကားမင္း၏ အဆံုးအမကုိ ဆုိလုိေသာ စကားမဟုတ္ပါ။ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ ခိုင္းေစ ေတာ္မူခ်က္အရ သိၾကားမင္း ေစာင့္ေရွာက္အပ္ေသာ ဗုဒၶသာသနာကုိ ဆုိေသာ စကားျဖစ္ပါသည္။ သိၾကားမင္း ေစာင့္ေရွာက္အပ္ေသာ သာသနာျဖစ္ေသာေၾကာင့္ သိၾကားသာသနာဟု ေခၚဆုိေနၾကျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

အနာဂတံဥာဏ္ေတာ္ျဖင့္ ေလာကကုိ ႐ွဳၾကည့္ေတာ္မူရာ

ျမတ္စြာဘုရားသည္ သာသနာေတာ္ကုိ ေစာင့္ေရွာက္ရန္ သာသနာ့ ဥာဏ္ေတာ္ျဖင့္ ေလာကကုိ ႐ႈၾကည့္လတ္ေသာ္ သီဟုိဠ္ကၽြန္းတြင္ သာသနာေတာ္ ထြန္းကားလာမည့္ သမၸတၱိဂုဏ္ကုိ ျမင္ေတာ္မူ၍ သီဟုိဠ္ကၽြန္း၌ ရွင္မဟိႏၵ သာသနာျပဳအံ့ေသာ အေၾကာင္းကုိ မိန္႔ၾကားေတာ္မူသည္။ သင္ သိၾကားမင္းသည္ ထုိကဲ့သုိ႔ ရွင္မဟိႏၵ သီဟုိဠ္ကၽြန္းသို႔သြား၍ သာသနာျပဳေသာအခါ၌ အေပါင္းအေဖာ္ အကူအညီ ျဖစ္ပါေလေလာ့ဟု ေစခိုင္း ေတာ္မူခဲ့ေလသည္။

သိၾကားမင္းကာ "ေကာင္းပါၿပီ အရွင္ျမတ္ဘုရား" ဟု ၀န္ခံစကား ေလွ်ာက္ထား၍ ရွင္မဟိႏၵ သီဟုိဠ္ကၽြန္း၌ သာသနာျပဳေသာအခါ အကူအညီ အေဖာ္သဟဲ ျဖစ္ခဲ့ေၾကာင္းျဖင့္ ၀ိနယပိဋကတ္၊ အ႒ကထာ တြင္ ေဖာ္ျပသည္။

သာသနာေရးကိစၥမွန္သမွ် သိၾကားမင္းေစာင့္ေရွာက္ရစ္ရန္

ဤအ႒ကထာ၌ ျမတ္စြာဘုရားသခင္သည္ အရွင္မဟိႏၵ သီဟုိဠ္ကၽြန္း၌ သာသနာျပဳေရး အတြက္သာ သိၾကားမင္းအား ေစခုိင္းေတာ္မူပံုကုိ ျပေသာ္လည္း ဤကိစၥတစ္ခုသာမက ေနာင္ ငါဘုရား မရွိသည့္ေနာက္ သာသနာေရး ကိစၥမွန္သမွ် သင္သိၾကားမင္း ေစာင့္ေရွာက္ ကူညီရစ္ပါေလ ဟု မွာၾကားျခင္း ကိစၥၿပီး၏။

ထုိသုိ႔ ေစခုိင္းေတာ္မူေသာအခါ သာဓုဘေႏၱ အာမဘေႏၱ စသည္ျဖင့္ သိၾကားမင္း၏ ၀န္ခံခ်က္ ထုိ အ႒ကထာ၌ မပါရွိေသာ္လည္း

တဒါသေကၠည ေဒ၀ါမိႏၵာ၊ မဟိႏၵေတၳရံ ဥပသကၤမိတြာ၊ ဧတဒေ၀ါစ-
•    ကာလကၤေတာဘေႏၱ၊ မုဋသိ၀ရာဇာ၊ ဣဒါနိေဒ၀ါနံပိယတိႆ၊ မဟာရာဇာ ရဇၨံကာေရတိ။
•    သမၼာ သမၺဳေဒၶနစ တုေမွ ဗ်ာကတာ၊ အနာကေတ မဟိေႏၵာနာမ ဘိကၡဳ၊ တဗၺပဏၰိဒီပံ ပသာေဒႆတီတိ။
(၀ိနယ ပါဠိေတာ္၊ အ႒ကထာ)

ဤအ႒ကထာလာ စကားကုိ ေထာက္၍ ျမတ္စြာဘုရား ခုိင္းေစေတာ္မူေသာ ခဏပင္ သိၾကားမင္းသည္ အာမ၀န္တာ ခံခဲ့သည္ဟု မွတ္ယူရာ၏။ ျမတ္စြာဘုရား ေစခုိင္းေတာ္မူခ်က္ အတုိင္း ရွင္မဟိႏၵ သီဟုိဠ္ကၽြန္း၌ သာသနာျပဳ ေသာအခါ သိၾကားမင္း အကူအညီေပးျခင္းကုိ ေထာက္ဆ၍ ျမတ္စြာဘုရား ေစခုိင္းေတာ္မူခ်ိန္တြင္ အာမဘေႏၱ၀န္ခံ စကား ေလွ်ာက္ထားခဲ့သည္ဟု မွန္းဆ၍ သိႏုိင္ေလသည္။

ျမတ္စြာဘုရားႏွင့္ အမၺ႒လုင္

ထုိ႔ျပင္ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ ႏွင့္ အမၺ႒လုင္ တုိ႔၏ ဇာတ္ႏွင့္စပ္၍ စကား အေျခအတင္ ေျပာဆုိ မိန္႔ၾကားရာ၌ ျမတ္စြာဘုရားက အမၺ႒လုင္ကုိ ႏွစ္ႀကိမ္တုိင္ပင္ ေမးေသာအခါ အမၺ႒လုင္သည္ ေပတိေပကပ္ မေျဖၾကားဘဲ ေနမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ သိၾကားမင္းသည္ ဗုဒၶရွင္ေတာ္ျမတ္အား ေလွ်ာက္ထားခဲ့ဖူး ေလသည္။

"ဘ၀ဂါ ဓမၼံ ေဒေသထ"
•    "ဘုန္းေတာ္ ႀကီးေတာ္မူေသာ ျမတ္စြာဘုရား၊ အရွင္ျမတ္ဘုရားတို႔သည္ တရားဓမၼကုိ ေဟာၾကား ေတာ္မူ ၾကပါကုန္ေလ ... "
"တံုမွာကံ အာဏာယ၊ အ၀တၱမာေနမယံ ၀တၱာေပႆာမ"
•    အရွင္ျမတ္ဘုရားတုိ႔၏ အာဏာေတာ္ျဖင့္ အမၺ႒ မလုိက္နာသည္ရွိေသာ္ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔သည္ ဤ အမၺ႒ကို လုိက္နာေစပါကုန္အံ့ ...

"တုမာကံ ဓမၼစကၠံ ေဟာတု၊ အမွာကံ အာဏာစကၠႏၱိ ပဋိညံ အကာသိ"
•    အရွင္ျမတ္ဘုရား တုိ႔ဘက္က ဓမၼစက္ ျဖစ္ပါေစ။ တပည့္ေတာ္တုိ႔ဘက္က အာဏာစက္ ျဖစ္ပါေစမည္ ဟု ပဋိညာဥ္ ၀န္ခံခ်က္ ျပဳခဲ့ေလၿပီ။
(သီလကၡန္၊ အ႒ကထာ ၂၃၁)

သာသနာေတာ္ အႏွစ္ ၅၀၀၀ ကာလပတ္လံုး

တပည့္ေတာ္တုိ႔ဘက္က အာဏာစက္ ျဖစ္ပါေစမည္ဟု သိၾကားမင္း၏ ေလွ်ာက္ထားခ်က္သည္ ျမတ္စြာဘုရား သခင္ ပရိနိဗၺာန္ စံၿပီးသည့္ေနာက္ အႏွစ္ ၅၀၀၀ ကာလပတ္လံုး တပည့္ေတာ္ ေစာင့္ေရွာက္ပါမည္။ သာသနာျပဳ ပုဂၢိဳလ္ တုိ႔အား ကူညီပါမည္။ အေဖာ္သဟဲ ျဖစ္ေစပါမည္ဟု ေလွ်ာက္ထားျခင္း ေပတည္း။

ထုိ႔ေၾကာင့္ ျမတ္စြာဘုရားသခင္ တာ၀န္ေပး ေစခုိင္း ေတာ္မူခ်က္အရ သိၾကားမင္း အာမဘေႏၱ၀န္ခံတာ၊ သာသနာေတာ္ကုိ ေစာင့္ေရွာက္ေၾကာင္း ခုိင္မာစြာ မွတ္ယူၾကရာ၏။ ထုိသုိ႔ နတ္တုိ႔ သနင္း သိၾကားမင္း ေစာင့္ေရွာက္ေသာ သာသနာကုိ ရည္ညႊန္း၍ လူတုိ႔ ေ၀ါဟာရ သိၾကားသာသနာဟု ေျပာဆုိေနၾကျခင္း ျဖစ္ေပသတည္။
"ျမတ္စြာဘုရားရွင္၏ သာသနာေတာ္ျမတ္ႀကီး အဓြန္႔ရွည္ၾကာတည္ပါေစေသာ၀္ .. .."

ဓမၼ၀ီရဂ်ာနယ္၊ အတြဲ(၁၄)၊ အမွတ္(၅)၊ (၁၃-၂-၂၀၀၉) မွ ခင္ေမာင္မိုး(ေတာင္ႀကီး) ၏ သိၾကားသာသနာဆုိသည္မွာ

ကမာၻ႕စကားပံုထဲက မိန္းမသား (၅)

Ugly wives and stupid maids are priceless treasures.

                                               Chinese Proverb

ရုပ္ဆိုးေသာ ဇနီးမ်ားႏွင့္ ထံုအေသာ မိန္းမပ်ိဳမ်ားသည္

အဖိုးမျဖတ္ႏိုင္ေသာ ရတနာမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။

                                                  တရုတ္ စကားပံု

Women can appreciate what is immediately before their eyes.

                                                            Chinese Proverb

မိန္းမေတြဟာ သူတို႕ မ်က္စိေရွ႕မွာ ရိွေနတဲ့အရာကို ခ်က္ခ်င္းအကဲျဖတ္ႏိုင္တယ္။

                                                                                 တရုတ္ စကားပံု

Women commend a modest man, but like him not.

                                                 English Proverb

မိန္းမမ်ားသည္ ရွက္တတ္သည့္ ေယာက်္ားတစ္ေယာက္ကို ခ်ီးမြမ္းေသာ္လည္း ထိုသူမ်ိဳးကို မႏွစ္သက္ၾကပါ။

                                                                                                         အဂၤလိပ္ စကားပံု

The homely woman is precious in the home, but at a feast the beautiful one is preferred.

                                                                                                 Chinese Proverb

ရြက္ၾကမ္းေရက်ိဳ မိန္းမတစ္ေယာက္ဟာ အိမ္မွာအဖိုးတန္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ပြဲလမ္းသဘင္မွာေတာ့

လွလွပပ မိန္းမကိုပဲ သေဘာက်ၾကတယ္။

                                                                                                    တရုတ္ စကားပံု

In books there are women who appear as jewels.

                                           Chinese Proverb

မိန္းမမ်ားသည္ ရတနာမ်ားအျဖစ္ စာအုပ္ေတြထဲမွာသာ ပါသည္။

                                                      တရုတ္ စကားပံု

Even a big elephant is caught by a woman's hair.

                                        Chinese Proverb

ဆင္ေျပာင္ၾကီးတစ္ေကာင္သည္ပင္လွ်င္ မိန္းမတစ္ေယာက္၏ ဆံျခည္မွ်င္ျဖင့္ ဖမ္းႏိုင္သည္။

                                                                                      တရုတ္ စကားပံု

She who is the wife of one man cannot eat the rice of two.

                                                      Chinese Proverb

လူတစ္ေယာက္၏ ဇနီးသည္ လူႏွစ္ေယာက္၏ ထမင္းကို မစားႏိုင္။

                                                       တရုတ္ စကားပံု

Teach your son in the hall and your wife on th pillow.

                                                Chinese Proverb

သင္၏ သားကို အခန္းထဲမွာ သင္ၾကားပါ။ သင္၏ဇနီးကိုေတာ့ ေခါင္းအံုးေပၚမွာ သင္ၾကားပါ။

                                                                                     တရုတ္ စကားပံု

A gracious woman will cause more strife than twelve armed men can quell.

                                                                             Chinese Proverb

ေခ်ာေမာလွပသည့္ မိန္းမတစ္ေယာက္သည္ လက္နက္ကိုင္ေယာက်္ား ဆယ့္ႏွစ္ေယာက္၏

ရန္ပြဲထက္ ပို၍ၾကီးမားသည့္ ရန္ပြဲတစ္ပြဲျဖစ္ေအာင္ လုပ္ႏိုင္သည္။

                                                                                       တရုတ္ စကားပံု

The pretty girl in the house is the enemy of all the ugly ones.

                                                          Chinese Proverb

အိမ္ထဲမွာ အလွဆံုးမိန္းကေလးသည္ က်န္ေသာ ရုပ္ဆိုးသည့္

မိန္းကေလးေတြအားလံုး၏ ရန္သူျဖစ္သည္။

                                                       တရုတ္ စကားပံု

Women and wine lead men on a bad road.

                                   Cuban Proverb

မိန္းမႏွင့္ ၀ိုင္အရက္သည္

ေယာက်္ားမ်ားကို လမ္းမွားေပၚသို႕ ပို႕ေပးသည္။

                                က်ဴးဘား စကားပံု

A woman's sword is the her tongue and she does not let it rust.

                                                              Chinese Proverb

မိန္းမတစ္ေယာက္၏ ဓားသည္ သူမ၏ လွ်ာျဖစ္၏။ သူမသည္ ထိုဓားကို သံေခ်းတက္မခံေပ။

                                                                                        တရုတ္ စကားပံု

          စကားပံု သက္သက္သာျဖစ္သည္ မည္သည္ကိုမွ် မရည္ရြယ္ပါ......................။